کک یکی از شایع ترین نگرانی های مراقبتی از حیوانات خانگی می باشد. در حالی که پیشگیری بهترین دفاع در برابر این انگل است، مهم است که بتوانید علائم و نشانه های ابتلا به کک را بشناسید تا در صورت لزوم بتوانید به گربه خود کمک کنید.
کک چیست؟
کک ها شایع ترین انگل خارجی هستند که در بیرون بدن حیوان خانگی زندگی می کنند و حیوانات خانگی را مبتلا می کنند. آنها حشراتی بدون بال هستند که از خون تغذیه می کنند، می توانند تا بیش از نیم متر بپرند و در محیط به راحتی دوام بیاورند. کک ها در آب و هوای گرم و مرطوب رشد می کنند. بنابراین بیشتر در فصل بهار و تابستان انتظار کک ها را باید داشت.
کک ها می توانند از 13 روز تا 1 سال (حتی 2 سال) زنده بمانند و در این مدت میلیون ها کک دیگر تولید کنند. اگرچه گونههای زیادی از ککها وجود دارد، شایع ترین نوع کک در سگ و گربه، کک گربه یاCtenocephalides felis است. کک های بالغ بیشتر عمر خود را روی بدن گربه یا سگ می گذرانند و در پوشش آن ها تخم می گذارند. این تخم ها روی فرش، اثاثه یا لوازم خانه، ملافه و مبلمان می ریزند. سپس کک های رشد کرده و بالغ شده میزبان زنده خود (اعم از انسان یا حیوان) را پیدا می کنند.
کک ها به راحتی از فضای باز به داخل خانه می توانند آورده شوند. کک ها در بیرون خانه در مکان هایی که سایه است و مکان های چمن دار نسبتا بلند یا در بوته ها یافت می شوند. بر خلاف تصور بسیاری از صاحبان گربه ها، گربه هایی که بیرون از منزل نمی روند هم مبتلا به کک می شوند. بنابراین آشنایی با علائم ابتلا به کک و راه های درمانی اهمیت زیادی دارد.
علائم ابتلا به کک در گربه ها
- فضولات یا مدفوع کک در پوشش گربه (دانه هایی مانند شن و ماسه که ریز و تیره هستند. فضولات کک متشکل از خون هضم شده است)
- تخم کک در پوشش گربه و روی زمین (دانه های ریز و سفید)
- خارش شدید پوست
- گاز زدن و لیسیدن مداوم پوست
- ریزش مو
- لب و لثه رنگ پریده
- کرم های نواری
آیا گربه من کک دارد؟
هنگام نظافت، گربهها اغلب ککهایی را که پیدا میکنند میخورند، که این میتواند پیدا کردن ککهای بالغ را در پوشش مو دشوار کند. به همین دلیل، خاراندن پوست بدن گربه یا وجود نیش حشرات روی مچ پای انسان، ممکن است تنها نشانه وجود کک باشد.
بهترین راه برای پی بردن به وجود کک، شانه زدن گربه با یک «شانه کک» که دندانه های باریک دارد می باشد. اگر این کار را روی یک سطح سفید تمیز مانند یک تکه کاغذ بزرگ سفید انجام دهید، کک یا فضولات کک روی سطح سفید می ریزد. اشکال قهوهای کوچک که سریع حرکت می کنند و به اندازه سر سوزن هستند، کک می باشند.
اگر هر گونه فضولات کک (دانه های ریز تیره رنگ) وجود داشته باشند، آن را روی مقداری پنبه مرطوب قرار دهید - اگر فضولات کک باشند، به آرامی حل میشوند و لکههای خونی قرمز و قهوهای به جای میگذارند. این نشان دهنده وجود کک است، حتی اگر کک بالغ را نتوان پیدا کرد. فراموش نکنید اگر شک دارید که گربه تان کک دارد، حتما موقع شانه کردن پوشش گربه، دستکش دست کنید.
عوارض ابتلا به کک
- کک ها می توانند 15 برابر وزن بدن خود خون بمکند که در طول زمان این می تواند باعث کم خونی یا از دست دادن خون قابل توجهی در گربه شود. این مسئله به ویژه در بچه گربه ها (و توله سگ ها) مشکل ساز است، چون تعداد ناکافی گلبول های قرمز خون می تواند برای آن ها خطرناک باشد.
- کک گربه می تواند حامل انگل کرم نواری باشد. گربه ها ممکن است با خوردن کک ها در حین لیسیدن پوشش شان، به این انگل آلوده شوند.
- کک ها پتانسیل انتقال بیماری را در گربه ها، سگ و انسان دارند
- حساسیت برخی از گربه ها به بزاق کک ها می تواند باعث واکنش آلرژیکی به نام درماتیت آلرژیک کک شود. این بیماری، التهاب حاد مرطوب پوست است که در آن ضایعات پوستی قرمز و دردناک روی سطح پوست ایجاد می شوند. گربه ها در این شرایط احساس خارش زیادی هم خواهند داشت.
- گزش کک می تواند در انسان های که مستعد آلرژی هستند، در اطراف مچ پا، خارش ایجاد کند.
چرخه زندگی کک
دانستن چرخه زندگی کک برای ریشه کن کردن آن از روی بدن گربه شما و محیط زندگی اهمیت دارد. یک کک ماده در عرض دو روز پس از یافتن میزبان (گربه، سگ، انسان) و تغذیه از خون میزبان، شروع به تخم گذاری می کند. تخمهایی که توسط کک ماده تولید میشوند، همراه با فضولات کک از روی بدن گربه یا سگ در محیط میافتند. فضولات کک منبع غذایی خوبی برای نوزادان (لاروهای) کک هنگام بیرون آمدن از تخم ها فراهم می کند.
لاروها ممکن است در کمتر از دو روز از تخم بیرون بیایند و معمولاً در هر جایی که گربهها و سگها زمان زیادی را سپری میکنند (معمولاً در جای خواب حیوان و غیره) یافت میشوند. لاروها نور را دوست ندارند و بنابراین به درون لایه های فرش می روند یا خود را در وسایل خانه که حاوی پارچه هستند (مانند پرده و روکش صندلی) پنهان می کنند. بنابراین اغلب دیده نمی شوند.
لاروها رشد می کنند و به شفیره تبدیل می شوند (در عرض حدودا یک هفته) و هر کدام در یک پیله چسبنده قرار می گیرند. یک کک بالغ در داخل پیله رشد می کند و منتظر نشانه ای (مانند ارتعاش، رطوبت، سر و صدا، سطح دی اکسید کربن) مبنی بر وجود حیوان یا شخصی در نزدیکی آن می ماند. کک بالغ می تواند در عرض چند ثانیه خودش را نشان دهد و به میزبان بچسبد، اما کک ها می توانند تا دو سال در پیله منتظر بمانند.
در شرایط مناسب، کل چرخه زندگی کک (از بیرون آمادن از تخم تا بلوغ) در کمتر از 15 روز کامل می شود. کک بالغ می تواند بدون میزبان و غذا تا 100 روز دوام بیاورد. برای کنترل موثر کک، کک های بالغ روی بدن گربه باید کشته شوند و محیط آلوده باید کک زدایی شود.
با استفاده از درمان های مدرن می توان کک گربه را به طور موثر کنترل کرد و محیط را کک زدایی کرد، اما در مواردی که تعداد کک ها زیاد باشد، ریشه کن کردن کک ها چالش برانگیز است.
مقابله با کک در خانه
تمیز کردن مکرر (هر روز) با جاروبرقی به کاهش تعداد کک در خانه کمک می کند. کیسه های جاروبرقی باید فورا و با احتیاط دور ریخته شوند. ملافه و روکش مبل و هر چیز پارچه ای که گربه شما روی آن نشسته یا دراز کشیده و حتی اسباب بازی پارچه ای او باید با داغ ترین درجه آب در ماشین لباس شویی شسته شوند.
سپس می توان از روش های درمانی برای جلوگیری از آلودگی مجدد به روش های مختلفی استفاده کرد:
خانه را باید کک زدایی کنید تا کک ها را در تمام مراحل رشد آنها از بین ببرید. رسیدگی به کل خانه ضروری است، از جمله هر اثاثیه ای که پارچه دارد (پرده، روکش صندلی و مبلمان)، فرش، قالیچه و موکت، شکاف بین تختههای کف و غیره. ابتدا با جاروبرقی کاملا اتاق ها و وسایل را جارو کنید و سپس از حشره کش مناسب برای از بین بردن کک استفاده کنید.
دقت داشته باشید که حشره کش ها، تخم و پیله کک را نمی توانند از بین ببرند. برای همین اسپری های ضد کک مخصوص وجود دارد که می تواند کک ها را در مراحل مختلف چرخه زندگی شان از بین ببرد. لازم به ذکر است برای کک زدایی خانه، حیوانات خانگی شما نباید در محیط خانه باشند، در غیر این صورت، مسموم خواهند شد.
تمام حیوانات خانگی باید کک زدایی شوند. حیوانات خانگی را با حشره کش مخصوص آن ها اسپری کنید تا کک های بالغ روی بدن آنها از بین بروند. برای گربه ها فقط از حشره کش هایی که به طور مخصوص برای گربه ها تولید شده اند استفاده کنید، زیرا برخی از محصولات سگ می توانند برای گربه ها بسیار سمی باشند. در صورت داشتن سگ نیز فقط از اسپری ضد کک مخصوص سگ استفاده کنید.
پیله ها (یا شفیره ها) در برابر درمان بسیار مقاوم هستند و بنابراین ممکن است برای از بین بردن کامل همه کک ها به درمان های مکرر حیوانات و کک زدایی مجدد خانه نیاز باشد.
اگر گربه شما هر بار که به حیاط تان می رود دوباره به کک آلوده می شود، ممکن است نیاز به سم پاشی چمن حیاط نیز باشد.
درمان کک
همان طور که بهترین درمان بسیاری از بیماری های گربه پیشگیری از آن ها با واکسیناسیون است، بهترین درمان کک نیز، پیشگیری از آن است. اگر تصمیم به پیشگیری از ابتلا به کک برای گربه خود دارید یا شک دارید که حیوان خانگی شما کک دارد با دامپزشک خود مشورت کنید. همه حیوانات خانگی باید کک زدایی شوند، حتی گربه های داخل خانه که به بیرون نمی روند. برنامه درمانی و پیشگیری شامل موارد زیر می باشد:
- درمان موضعی با قطره
- درمان خوراکی با قرص های خوردنی یا جویدنی
- درمان تزریقی
- استفاده از شامپو، اسپری و پودر
- استفاده از قلاده ضد کک (و کنه)
به طور کلی، موثرترین درمان ها، درمان تزریقی، قرص ضد کک و قطره های درمانی می باشند. البته بهترین راه درمانی برای گربه شما را دامپزشک گربه تان تعیین می کند و با او نیاز دارید مشورت کنید.
نکته بسیار مهم این است که هرگز از محصول کک مخصوص سگ بر روی بدن گربه استفاده نکنید - برخی از این محصولات حاوی ماده پرمترین یا ترکیبات مرتبط هستند که برای گربه ها کشنده هستند. باید مراقب باشید که گربه ها هرگز با این محصولات تماس نداشته باشند. گربه ها حتی نباید با سگی که اخیراً تحت درمان ضد کک قرار گرفته است تماس داشته باشند، زیرا ممکن است در معرض مقدار کمی پرمترین قرار بگیرند که باعث ایجاد مسمومیت و مرگ در گربه ها می شود.
منبع: